โดย  ช้าง วัดห้วย

                เนื่องจากมีเพื่อน ๆ สมาชิกที่เข้ามาเยี่ยมชม เว๊บ ช้าง–วัดห้วย โทรมาสอบถามผู้เขียนมาเยอะมากว่า สมเด็จวัดระฆังบางองค์ทำไมจึงมีน้ำหนักเบา และจะเก๊มั้ย น้ำหนักจริง ๆ ประมาณเท่าไร และสาเหตุที่ทำให้มีน้ำหนักเบาคืออะไร วันนี้เราจะมาเจาะลึกเรื่องนี้กัน

สมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ “องค์น้ำหนักเบา”

สาเหตุที่พระสมเด็จวัดระฆัง มีน้ำหนักเบา มีดังต่อไปนี้

                -      เนื้อสมเด็จที่ทำให้พระสมเด็จองค์นั้น ๆ มีน้ำหนักเบาผิดปรกติมากที่สุดคือ สมเด็จองค์นั้นจะมีส่วนผสมของดินสอพอง (ดินขาว) มากที่สุด และจะมีส่วนผสมของปูนเปลือกหอย และอื่น ๆ เพียงเล็กน้อยเท่านั้น นี่คือเหตุผลหลักทำให้สมเด็จองค์นั้น ๆ มีน้ำหนักเบา และเนื้อพระจะไม่แกร่ง กะเทาะง่าย เนื้อใน     ที่เห็นจะเป็นสีขาว

                -      เนื้อที่มีส่วนผสมของมวลสารที่ย่อยสลาย และหลุดหายไป ได้แก่ ข้าวสุก กล้วย เกสรดอกไม้ เศษอาหารต่าง ๆ มวลสารเหล่านี้ เมื่อเวลาผ่านไปกว่าร้อยปี มวลสารเหล่านี้จะย่อยสลายไป และหลุดหายไป เกิดเป็นหลุมเป็นแอ่งเล็ก ๆ ตามพื้นผิวพระ

                -      การเกิดโพรงในเนื้อพระ ผู้เขียนเคยพบเจอสมเด็จวัดระฆังชำรุดคือ หักกลางองค์พระ ช่วงตรงกลางเนื้อพระจะมีโพรงอากาศ สาเหตุน่าจะมาจากการหยิบเนื้อพระมากดพิมพ์ตอนเนื้อพระค่อนข้างจะเริ่มแห้ง หรือหมาด ๆ แล้วมากดพิมพ์ทำให้เนื้อพระไม่ประสานเป็นเนื้อเดียวกัน

                -      ความหนาบางขององค์พระ พระสมเด็จวัดระฆังจะมีบางส่วนที่หนากว่าปรกติเล็กน้อย และจะมีบางส่วนก็บางมากก็มี และในพระสมเด็จองค์เดียวกัน ด้านบนหนาด้านล่างบางก็มี ฉะนั้นความหนาบางก็มีผลต่อน้ำหนักพระเช่นกัน

                -      การตัดขอบข้าง พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ พิมพ์ที่ 4 พิมพ์เกศทะลุซุ้มส่วนใหญ่จะตัดปีกกว้างกว่าทุก ๆ พิมพ์ ส่วนบางพิมพ์ก็จะตัดชิดซุ้มก็มี จึงแลดูบางองค์แคบ, บางองค์กว้างกว่า

                จากข้อความดังกล่าวข้างต้นทุก ๆ ข้อ จะมีผลต่อน้ำหนักขององค์พระสมเด็จทั้งสิ้น แต่สำหรับผู้เขียน ขอแนะนำว่า แม่พิมพ์เป็นสิ่งสำคัญมาก ๆ รองลงมาก็คือเนื้อพระและความเก่า ส่วนเรื่องของน้ำหนักพระ ผู้เขียนให้ความสำคัญในลำดับท้าย ๆ เลย สรุป ถ้าสมเด็จคุณดูแท้แล้ว แต่น้ำหนักจะเบาไปหน่อย เรา    ก็ควรจะซื้อให้ถูก ๆ ในราคาที่เรารับได้ แต่ถ้าคุณกลัวซื้อไปแล้วจะมีปัญหาก็อย่าซื้อ เพราะคุณจะต้องโดนสวดแน่ พระสมเด็จวัดระฆังที่มีน้ำหนักเบานี้ผมว่าจะเหมาะกับคนที่ดูเป็นในระดับหนึ่ง ที่มั่นใจในสายตาตนเอง และจะซื้อได้ในราคาถูกมาก ๆ ด้วย

น้ำหนักของสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่

                -      สมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ ชั่งน้ำหนัก 10 องค์ เฉลี่ย/1 องค์  7-8  กรัม

                -      สมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ น้ำหนักเบา 1 องค์                          5  กรัม

หมายเหตุ ตาชั่งดิจิตอล ใช้ทำเบเกอรี่ ความละเอียดพอสมควร

                ถึงแม้คุณจะรู้น้ำหนักจริง ๆ ประมาณเท่านี้ แต่เวลาคุณจะซื้อพระคุณจะทำยังไง คุณจะพกตาชั่งไปชั่งพระหรือไง คนขายหัวเราะตายเลย ฉะนั้นเรื่องน้ำหนักพระจะต้องใช้ความเคยชิน เคยสัมผัสบ่อย ๆ เราจะรู้เลยว่า พระสมเด็จองค์นี้หรือองค์นั้น น้ำหนักประมาณนี้ หรือน้ำหนักจะเบาไปหน่อย แต่ถ้าเราเป็นคนธรรมดา หรือเซียนเล็ก ๆ เราจะไปสัมผัสสมเด็จองค์เป็น 10 ล้านบ่อย ๆ ได้อย่างไร แต่วันนี้ผู้เขียนจะแนะเรื่องน้ำหนักอย่างเดียว ก็คือคุณไปหาสมเด็จเก๊ ๆ ที่มีน้ำหนักใกล้เคียงหรือถ้าหนักไปก็ไปฝนกับกระดาษทรายให้น้ำหนักประมาณ  7-8  กรัม และพยายามหยิบจับทุก ๆ วัน คุณจะเคยชินกับน้ำหนักที่ถูกต้องไปเอง นี่คือเทคนิคราคาถูก ซึ่งขอมอบให้แก่เพื่อนสมาชิก แต่ขอย้ำว่าน้ำหนักแตกต่างนิดหน่อยไม่เป็นไร อย่าไปยึดติดต้องเท่านี้เป๊ะเลยไม่ได้ ยังไงผู้เขียนก็ยังให้ยึดถือดูแม่พิมพ์, ดูเนื้อ, ดูความเก่า เป็นหลักพื้นฐานก่อนจะดีกว่า

                ส่วนสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ องค์ที่ทุกท่านได้ชมอยู่นี้ เป็นสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ พิมพ์ที่ 3 สภาพด้านหน้าพิมพ์ทรงโดยรวมจะสวยสมบูรณ์ ส่วนเนื้อและพื้นผิวออกเหลือง และจะค่อนข้างเรียบ มีเม็ดพระธาตุเล็กน้อย ปลายมุมบนด้านขวามือพระจะมีรอยปริแตกแต่ไม่ทะลุหลัง ส่วนด้านหลังเป็นแบบหลังเรียบ พื้นผิวจะออกสีเหลือง บางส่วนสีจะเข้มกว่า มีรูพรุนเล็กน้อย อย่างที่บอกข้างต้นองค์นี้น้ำหนักเพียง     5 กรัม ถือว่าเบามาก ปรกติองค์นี้ก็ไม่ได้ตั้งใจจะซื้อ เพราะแค่หยิบขึ้นมาก็รู้แล้วว่าเบาไป แต่บังเอิญคนขาย ก็เข้าใจว่าพระองค์นี้มีน้ำหนักเบาเกิน จึงขายให้ผู้เขียนในราคาถูก ๆ ถือว่าเป็นโชคดีของผู้เข้าเยี่ยมชมเว๊บ ช้าง–วัดห้วย